Tradition gives the name of the designer of this marvellous fabric as Gunadharma, and states that he was a Hindu Buddhist from the borders of Nepal; but the huge army of workmen whom he employed were Javanese. It is difficult to be certain of dates, but I think that the stūpa was completed [15] in 775 A.D. That date has been suggested by some of the archaeologists, and such researches as I have been able to make confirm this. During the eighth century a sect called Vrajāsana came rather suddenly into prominence in the entire Buddhistic world; it was founded in the Deccan, but its presentation of the religion spread into many countries, Java among the number, and there is some evidence that Borobudur was built under its influence.

Truyền thuyết ghi tên người thiết kế tòa kiến trúc lạ lùng này là Gunadharma, và nói rằng ông là một Phật tử Ấn-Hindu từ miền biên viễn Nepal; nhưng đạo quân lao động khổng lồ mà ông sử dụng đều là người Java. Thật khó xác quyết niên đại, nhưng tôi nghĩ rằng tháp stūpa được hoàn thành [15] vào năm 775 sau Công nguyên. Niên đại ấy đã được vài nhà khảo cổ đề xuất, và những khảo cứu mà tôi có thể thực hiện xác nhận điều đó. Trong thế kỷ thứ tám, một tông phái gọi là Vrajāsana đã khá đột ngột trỗi dậy trong toàn cõi Phật giáo; nó được sáng lập ở miền Deccan, nhưng cách trình bày tôn giáo của phái này đã lan qua nhiều xứ, Java cũng ở trong số ấy, và có bằng chứng cho thấy Borobudur được xây dựng dưới ảnh hưởng của nó.

Not for very long, however, was this splendid edifice allowed to fulfil the primary object of its builder—that it should be a place of pilgrimage and of instruction to the Buddhist nations of the world. In the year 915 A.D. there occurred another of those terrible volcanic outbursts which have sο frequently and so effectually punctuated the history of this part of the world. The great volcano of Krakatau (then called the Rahata or Cancer-volcano) broke out into an eruption so tremendous that it split the whole island into two parts—now called Java and Sumatra respectively—and brought into existence the Straits of Sunda. In the oldest records we [16] find that the trade route from India to China was always through the Malacca channel; but soon after the earth had settled down again from this awe-inspiring convulsion we begin to hear of the adoption of the new southern passage through the Straits of Sunda. This appalling catastrophe is mentioned in the inscriptions of King Erlanggha, sometimes called Jala-langgha, which signifies “he who walks over the waters”—apparently because he escaped from the devasting floods caused by the eruption, and took refuge on the flank of the great Lawu mountain in Surakarta.

Tuy nhiên, công trình tráng lệ này đã không được phép lâu dài để thực hiện mục đích chủ yếu mà người xây dựng đã định—rằng nó sẽ là chốn hành hương và học đạo cho các dân tộc Phật giáo trên thế giới. Vào năm 915 sau Công nguyên, lại xảy ra một trong những đợt phun nổ núi lửa khủng khiếp vốn [16] thường xuyên và hữu hiệu đặt những dấu chấm than trong lịch sử vùng này. Đại núi lửa Krakatau (khi ấy gọi là Rahata hay núi lửa Cự Giải) bùng nổ dữ dội đến mức xẻ đôi cả hòn đảo—nay gọi là Java và Sumatra—và tạo thành Eo biển Sunda. Trong các ký lục cổ nhất, chúng ta thấy rằng đường thương mại từ Ấn Độ đến Trung Hoa luôn đi qua eo Malacca; nhưng chẳng bao lâu sau khi đất đai lắng yên trở lại từ chấn động kinh hồn ấy, ta bắt đầu nghe nói về việc chọn lối đi mới ở phía nam qua Eo biển Sunda. Thảm họa khủng khiếp này được nhắc đến trong các văn bia của vua Erlanggha, đôi khi gọi là Jala-langgha, nghĩa là “kẻ bước trên mặt nước”—hiển nhiên vì ông thoát được các trận lụt tàn phá do vụ phun nổ gây ra, và tìm nơi lánh nạn ở sườn đại sơn Lawu tại Surakarta.