Phần II —Sự tương phản chung giữa Cung 4 và Cung 5

By webmaster / October 13, 2025

General Contrasts Between Ray 4 and Ray 5

Ray 4 vs. Cung 4 so với	Ray 5 Cung 5
1. The artist Nghệ sĩ, nghệ thuật	1. The scientist Nhà khoa học
2. The aesthete [especially (4A) Nhà thẩm mỹ [đặc biệt (4A)]	2. The technician [especially (5B)] Kỹ thuật viên [đặc biệt (5B)]
3. Qualitative orientation Khuynh hướng định tính	3. Quantitative orientation Khuynh hướng định lượng
4. Beauty as the focus of consciousness Trọng tâm của tâm thức là sự mỹ lệ	4. Fact as the focus of consciousness Trọng tâm của tâm thức là sự kiện
5. Given to evocative description Được đưa ra để mô tả gợi ý	5. Given to strictly factual description Được mô tả đúng sự thật
6. Artistically creative Sáng tạo nghệ thuật	6. Creativity not usually focused along artistic lines Sáng tạo thường không tập trung theo đường nghệ thuật
7. Appreciates fictional literature, primarily. Chủ yếu đánh giá cao văn học hư cấu	7. Appreciates nonfictional literature, primarily (science fiction being a notable exception) Chủ yếu đánh giá cao văn học phi hư cấu (khoa học viễn tưởng là một ngoại lệ đáng chú ý)
8. Highly intuitive Trực quan cao	8. Highly analytical Phân tích cao
9. Tends to “liken” one thing to another Có xu hướng “so sánh” điều này với điều khác	9. Tends to define a thing exactly [especially (5A)] Có xu hướng xác định một điều chính xác [đặc biệt (5A)]
10. Embodies ideas in picturesque Symbols Thể hiện các ý tưởng trong các Biểu tượng đẹp như tranh vẽ	10. Explains ideas (minutely) in Words and formulas Giải thích các ý tưởng (chi li) bằng từ và công thức
11. Unitive (4A) Có khuynh hướng hợp nhất	11. Separative (until the very highest powers of the fifth ray are activated, the key phrase for which is “Three Minds Unite”) Tách rời (cho đến khi các lực cao nhất của cung năm được kích hoạt, mà chủ âm là “Ba Trí Tuệ Hợp Nhất”)
12. “at-one-ing” (4A) Kết hợp làm 1	12. Discriminating Phân biện
13. Bridging [especially (4A)] Liên kết [đặc biệt (4A)]	13. Detaching Tách ra
14. Reconciling mentality (4A) Trí truệ hòa giải (4A)	14. Critical mentality Trí tuệ phê phán
15. Suppleness, pliability Tính mềm dẻo, linh hoạt	15. Concreteness and fixity Tính cụ thể và tính chính xác
16. Subjective understanding Hiểu biết chủ quan	16. Objective understanding Hiểu biết khách quan
17. Identifying with the common Humanity of many types of people Đồng nhất với nhân loại chung của nhiều loại người	17. Does not readily identify with People Không dễ dàng đồng nhất với mọi Người
18. Impersonating others Hiện thân người khác	18. Impersonal with others Không liên quan đến người khác
19. Very interested in people Rất quan tâm đến mọi người	19. Very interested in “things” Rất quan tâm đến “mọi vật”
20. Seeks to harmonize [especially (4A)] Tìm kiếm sự hài hoà [nhất là (4A)]	20. Seeks exact justice Tìm kiếm sự công bằng chính xác
21. Fertile imagination, imaginer Trí tưởng tượng phong phú, người tưởng tượng	21. Less imaginative; oriented more towards objective focus upon the physical senses than towards imagination Ít tưởng tượng; Hướng nhiều hơn đến tập trung khách quan vào các giác quan vật lý hơn là hướng tới trí tưởng tượng
22. Metaphoric Ẩn dụ	22. Factually descriptive and “down- to-earth” Mô tả thực tế và “gắn với trần gian”
23. Tells a good story Kể một câu chuyện hay	23. Relates things as they are Đề cập đến sự việc đúng bản chất của chúng .
24. Poetic Có tính Thơ	24. Pragmatic Thực dụng
25. Highly responsive to color Đáp ứng màu sắc cao	25. Not especially color-conscious Không đặc biệt chú ý đến màu sắc
26. Responds keenly and vibrantly to sensation Phản ứng mạnh mẽ và nhạy cảm với cảm giác	26. Focused upon sensation but with mental detachment Tập trung vào cảm giác nhưng với sự tách biệt về tinh thần
27. Dramatic [especially (4B)] Kịch tính [đặc biệt (4B)]	27. Undramatic Không có kịch tính
28. Emotionally expressive and vivacious Thể hiện cảm xúc và sinh động	28. Emotionally inactive and unresponsive Không hoạt động và không đáp ứng cảm xúc
29. Lack of emotional control Thiếu kiểm soát cảm xúc	29. Emotionally controlled Kiểm soát cảm xúc
30. Given to colorful conversation Đối thoại đầy màu sắc	30. Given to informative conversation Dành cho cuộc trò chuyện thông tin
31. Excited by beauty Vui vẻ bởi vẻ đẹp	31. Excited by the discovery of natural law Vui mừng khi khám phá ra luật tự nhiên
32. Aesthetic Thẩm mỹ	32. Functional Chức năng
33. Entertaining Giải trí	33. “matter-of-fact” “vấn đề của thực tế”
34. Free-associative thinking Không có Tư duy kết hợp	34. Linear, cause-and-effect thinking Kiểu tuyến tính, suy nghĩ nguyên nhân và hiệu quả
35. Linking “right and left brain”—but, Overall, more “right brain” emphasis Liên kết “não phải và trái” – nhưng, nhìn chung, nhấn mạnh hơn “não phải”	35. Strong “left brain” emphasis Nhấn Mạnh “não trái”
36. Indulges in non sequitur Say mê sự phi logic	36. Thinks and speaks rationally and logically Nghĩ và nói một cách hợp lý và logic
37. Self-contradictory [especially (4B)] Tự mâu thuẫn [đặc biệt (4B)]	37. Seeks to eliminate all contradiction Tìm cách loại bỏ mọi mâu thuẫn
38. Intermittent effort Nỗ lực không thường xuyên	38. Sustained effort Nỗ lực bền vững
39. Inaccuracy Sự thiếu chính xác	39. High degree of accuracy Độ chính xác cao
40. Personally magnetic [especially (4A)] Có sức lôi cuốn tự thân [đặc biệt (4A)]	40. Personally rather nonmagnetic Không lôi cuốn về mặt cá nhân
41. Exaggerative [especially (4B)] Sự phóng đại [đặc biệt (4B)]	41. Precise Chính xác
42. Mechanical impracticality Thiếu thực tế về cơ khí	42. Mechanical inventiveness (5B) Sáng tạo cơ khí (5B)

Major Ray 4 and Ray 5 Differences — Những khác biệt chính giữa Cung 4 và Cung 5

These rays manifest through humanity in profoundly different ways. Their effects are as distinct as the artist is from the scientist (although, due to the complexity of ray combinations, many individuals are both). Perhaps it is easiest to understand the contrast by comparing the pursuit of beauty with the pursuit of factual knowledge. Two entirely different faculties are needed for each. The first requires the aesthetic sense (a mixture of intuition and emotional responsiveness), and the second, the “common sense”—i.e., a keen, sharpened, discriminating mind, attuned to the five physical senses.	Những cung này biểu hiện thông qua nhân loại theo những cách đặc biệt khác nhau. Hiệu ứng của chúng khác biệt như các nghệ sĩ so với các nhà khoa học (mặc dù, do sự phức tạp của kết hợp cung, nhiều người bao gồm cả hai). Có lẽ dễ hiểu nhất sự tương phản là bằng cách so sánh việc theo đuổi vẻ đẹp với việc theo đuổi kiến thức thực tế. Hai quan năng hoàn toàn khác nhau là cần thiết bổ trợ cho hai cung. Cung 4 đòi hỏi phải có cảm giác thẩm mỹ (một sự pha trộn của trực giác và phản ứng xúc cảm), và cung 5 là “lương tri” – một trí tuệ sắc bén, sắc sảo và phân biện, hòa hợp vào năm giác quan.
Even in appearance and behavior fourth and fifth ray people present dramatic contrasts. Fourth ray people are colorful, expressive, given to contrasting moods, vivacious, unpredictable, and full of the spirit of conflict and placation. Fifth ray people are more subdued (often, rather colorless), sober, steady, predictable, concentrated, analytical and filled with the spirit of questioning, and the desire to probe until the truth is reached.	Ngay cả hình thức và cách cư xử của người cung 4 và cung 5 cũng tương phản rất lớn. Những người cung 4 đầy màu sắc, biểu cảm, đại diện cho những tâm trạng tương phản, sống động, không thể đoán trước, và đầy tinh thần xung đột và xoa dịu. Những người cung 5 thì dịu hơn (thường không màu sắc), tỉnh táo, ổn định, có thể đoán trước, tập trung, phân tích và đầy tinh thần nghi vấn, và mong muốn thăm dò cho đến khi đạt tới sự thật.
Their motivations are also remarkably different. Those upon the fourth ray aspire to create and experience beauty. They are not so much interested in what a thing is and how it functions as in its appeal, its ability to captivate, allure and fascinate. Beauty is arresting. It causes one to gaze and to approach. Beauty invites prolonged contemplation—“A thing of beauty is a joy forever.” Fourth ray people desire constant exposure to beauty—which is a state of perfected harmony. They assess objects, people and circumstances in terms of their beauty. Fifth ray people, on the other hand, have minds which penetrate analytically, no matter how beautiful the object of their attention. The aesthetically inclined will remain rapt in the contemplation of an exquisite flower; the solidly fifth ray type will pass right through the aura of beauty and begin “counting the petals,” or describing the form and functions of the various parts of the flower. Indeed, when fifth ray people are in the exclusively fifth ray mode, they seek to remain impervious to all enchantments, because enchantment will prevent them from “finding out.”	Động lực của họ cũng khác biệt đáng kể. Những người cung 4 khao khát tạo ra và trải nghiệm vẻ đẹp. Họ không quan tâm nhiều đến một vật nào đó là gì, nó hoạt động như thế nào bằng sự hấp dẫn, thu hút, quyến rũ và mê hoặc của nó. Vẻ đẹp lôi cuốn. Nó khiến cho người ta phải ngắm và tiếp cận. Vẻ đẹp gợi lên sự chiêm ngắm kéo dài – “Một điều đẹp là một niềm vui mãi mãi.” Những người cung 4 muốn tiếp xúc với vẻ đẹp – đó là một trạng thái hài hòa hoàn hảo. Họ đánh giá vật thể, con người và hoàn cảnh về vẻ đẹp của chúng. Ngược lại, những người cung 5 có trí tuệ thấm nhuần phân tích, cho dù đối tượng của sự chú ý của họ có đẹp như thế nào. Những người nghiêng về mặt thẩm mỹ sẽ vẫn tiếp tục ngây ngất trong việc chiêm ngắm một bông hoa tinh tế; Những người đặc trưng cung 5 sẽ đi xuyên qua hào quang của vẻ đẹp và bắt đầu “đếm các cánh hoa”, hoặc mô tả hình dáng và chức năng của các bộ phận khác nhau của hoa. Thật vậy, khi những người cung 5 đang ở trạng thái thuần cung 5, họ muốn không bị ảnh hưởng bởi tất cả sự quyến rũ, bởi vì sự quyến rũ sẽ ngăn họ “khám phá”.
Like those upon the second ray, fourth ray people are possessed with the power of identification. This manifests as impersonation —the ability to “get inside” the psyche of another person, fuse with that psyche, and express it—usually dramatically. Fourth ray people make the finest actors. The fifth ray types wish to keep their distance. Their method of knowing demands observation at a distance—not experiential knowing from within.	Giống như những người cung 2, người cung 4 có khả năng đồng hoá. Điều này thể hiện dưới hình thức hiện thân – khả năng “nhập vào bên trong” tâm hồn của người khác, gắn kết với tâm hồn đó, và thể hiện nó – thường là với cảm xúc mạnh mẽ. Người cung 4 là những diễn viên giỏi nhất. Người cung 5 muốn giữ khoảng cách. Phương pháp thấu hiểu của họ đòi hỏi quan sát ở khoảng cách- không tìm hiểu từ bên trong.
Conversations with fourth and fifth ray people are entirely different. Fourth ray conversation is entertaining, enlivening, and engaging; one becomes fascinated. Fifth ray conversation is precisely informative, and throws a penetrating beam of light upon the specific topic of conversation.	Cuộc trò chuyện với những người cung 4 và cung 5 hoàn toàn khác nhau. Cuộc trò chuyện với người cung 4 mang tính giải trí, sống động và hấp dẫn; thậm chí mê hoặc. Cuộc nói chuyện với người cung năm rất giàu thông tin chính xác, và giống như rọi một chùm ánh sáng xuyên thấu vào chủ đề cụ thể của cuộc trò chuyện.
Those upon the fourth ray are forever creating links and bridges; they experience themselves and all things in relationship . Those upon the fifth ray separate one thing from another (though they do link the three aspects of mind), so that they can understand each thing more completely—at first, the thing in isolation. Fourth ray people meet the world with all parts of themselves. They usually manage to maintain a balanced approach and do not wish to cut off one part of themselves at the expense of another. Fifth ray people may at times appear to be nothing but “embodied minds”— emotionally and physically inactive, or at least, inexpressive.	Những người cung 4 luôn luôn tạo ra các liên kết và cầu nối; Họ trải nghiệm bản thân và mọi thứ trong mối quan hệ . Những người theo cung năm tách riêng thứ này với thứ kia (mặc dù họ có liên kết ba khía cạnh của trí tuệ), để họ có thể hiểu được từng điều một cách trọn vẹn hơn — lúc đầu, từng điều được xem xét hoàn toàn độc lập. Người cung 4 đến với thế giới với toàn bộ con người của chính họ. Họ thường cố duy trì một cách tiếp cận cân bằng và không muốn cắt bỏ một phần của họ. Người cung 5 nhiều khi có vẻ như không có gì khác hơn là “những cái trí được thể hiện” – không hoạt động, hoặc ít nhất là không biểu lộ, về mặt cảm xúc và thể chất.
Much of the contrast between people on these two rays has recently been popularized under the concept of “right brain” dominance and “left brain” dominance. The fourth ray approach is like a metaphor for right brained thinking; the fifth ray approach correlates with left brain thinking. The correlations are not exact, of course, but sufficiently suggestive to warrant close attention. Left brain functioning is said to be linear, logical, rational and analytical. Right brain thinking is thought to be free associative, holistic and intuitive. There are further differentiations, but these basic ones are closely descriptive of fourth and fifth ray individuals in action.	Phần lớn sự tương phản giữa người thuộc 2 cung này gần đây đã được phổ biến rộng rãi dưới khái niệm sự thống trị “não phải” và sự thống trị của “não trái”. Cách tiếp cận của người cung 4 là đặc trưng cho kiểu suy nghĩ não phải; và người cung 5 đặc trưng cho tư duy não trái. Tất nhiên, cách phân loại đó không phải hoàn toàn chính xác, nhưng đủ gợi ra cách hiểu rất gần với thực tế. Chức năng não trái được cho là tuyến tính, logic và phân tích. Tư duy não phải được cho là có tính liên kết, toàn diện và trực quan. Có những khác biệt khác nữa, nhưng những điều cơ bản này là mô tả khá gần với cách thức hành động của người cung 4 và cung 5.

Major Ray 4 and Ray 5 Similarities — Những sự tương đồng chính của cung 4 và cung 5

It is difficult to find similarities between ray four and ray five. Tenacious in little else, fourth ray people will persist in their search for beauty (or pleasure); those upon the fifth ray are tenaciously persistent in their search for causes .	Khá khó tìm ra những điểm tương đồng giữa cung 4 và cung 5. Người cung 4 sẽ luôn kiên trì đi tìm kiếm cái đẹp (hoặc niềm vui); Những người trên cung năm luôn bền bỉ trong việc tìm kiếm nguyên nhân của sự vật và hiện tượng.
The fifth ray is very rarely associated with the artistic urge or the quest for beauty. Sometimes, however, scientific discoveries (whether microscopic or macroscopic) will be so awe-inspiring as to evoke the amazement of the fifth ray type. It is unusual for such people to suspend the workings of the concrete mind, but in the face of the natural wonders into which their probing leads, an awakening of the sense of the beautiful will sometimes occur, and appreciation takes the place of analysis—for the moment.	Người cung 5 hiếm khi gắn liền với niềm đam mê nghệ thuật hoặc tìm kiếm vẻ đẹp. Tuy nhiên, đôi khi các khám phá khoa học (cho dù cực nhỏ hoặc vĩ mô) sẽ trở thành cảm hứng như và gây ra cảm xúc kinh ngạc cho người cung 5. Thật không bình thường khi những người đó dừng hoạt động của tâm trí cụ thể, nhưng khi đối mặt với những kỳ quan tự nhiên làm mê hoặc lòng người, một sự thức tỉnh của cảm xúc với cái đẹp sẽ đôi khi xảy ra, và vào thời điểm đó, xúc cảm trào lên thế cho cho sự phân tích thuần túy.
It is curious that these two rays, which seem to have so little in common, are the rays which characterize the Human Kingdom as a whole. The soul ray of humanity is said to be the fourth, and the personality ray the fifth. In an even larger sense, the fourth ray is said to condition the Human Hierarchy, while the fifth ray conditions the Solar Angels who were (according to the Secret Doctrine ) responsible for rendering early animal man truly human through the imparting of the “spark of mind.”	Thật lạ lung là hai cung này, dù dường như có rất ít điểm chung, lại là các cung đặc trưng của Giới Nhân loại như một tổng thể. Cung linh hồn của nhân loại được cho là cung 4, và cung phàm ngã là cung 5. Theo một nghĩa rộng hơn, cung 4 được cho là kiểm soát Huyền Giai Nhân loại, trong khi cung 5 năm hạn định các Thái dương Thiên Thần (theo Giáo Lý Bí Truyền ), vốn là những thiên thần chịu trách nhiệm biến những con người thú đầu tiên trở thành con người thật sự thông qua việc cấy “tia lí trí” vào họ.
There seems to be a natural cleavage between the “four” and the “five,” just as (albeit temporarily) between the fourth and fifth kingdoms of nature—the Human Kingdom and the Kingdom of Souls. The four higher planes of the great cosmic physical plane are etheric, and the lower three (beginning with the fifth, counting from above) are worlds of form. The same applies on a smaller scale to the physical plane itself, in which the four ethers are separated from the densest three subplanes (the physical, liquid and gaseous states of matter). The fifth dense subplane (counting from above) is the gaseous, and is the “link” between the two distinct “states” of the etheric/physical plane).	Có vẻ như có sự phân chia tự nhiên giữa “bốn” và “năm”, giống như (mặc dù tạm thời) giữa các giới thiên nhiên thứ tư và thứ năm – Giới Nhân loại và Giới Linh hồn. Bốn cõi giới cao của Cõi Hồng trần Vũ trụ là Cõi Dĩ Thái, và ba cõi giới thấp (cõi thứ 5 đếm từ trên xuống) là cõi giới của hình tướng. Điều tương tự cũng đúng ở cấp độ thấp hơn cho cõi trần, 4 phân cảnh dĩ thái tách khỏi 3 phân cảnh trọng trược: đặc, lỏng và khí. Phân cảnh giới trọng trược thứ 5 tính từ trên xuống là thể khí, và nó là cầu nối giữa 2 “trạng thái”: dĩ thái và thể vật lý.
It seems it is one of the prime functions of the Human Kingdom to bridge this cleavage between substance (ethers) and dense matter— and (on a higher turn of the spiral) between intuition and lower mind (intuition residing upon the fourth subplane of the cosmic physical plane, and intellect (or lower mind) upon the fifth subplane of the cosmic physical plane, counting from above). The entire story of human evolution may well be the story of the construction of this bridge—the antahkarana.	Dường như một trong những chức năng chính yếu của Giới Nhân loại là xây dựng cầu nối giữa thể thanh và thể đặc – và (trên vòng xoắn ốc cao hơn của linh hồn), là giữa trực giác và hạ trí (trực giác nằm ở phân cảnh giới thứ 4 của Cõi Hồng Trần Vũ Trụ tính từ trên xuống, và hạ trí nằm ở thể phân cảnh giới thứ 5 của Cõi Hồng Trần Vũ Trụ. Toàn bộ câu chuyện về sự tiến hóa của con người là câu chuyện về việc xây dựng cây cầu tâm thức-antahkarana.
As an additional item of interest, the fourth and fifth rays may be considered united through a probable relationship to the planet Mercury (which may distribute both of these rays). Mercury is the ruler of the antahkarana—the rainbow bridge—and presides over its construction.	Thêm một điều thú vị nữa là cung 4 và cung 5 có thể coi là được hợp nhất thông qua mối quan hệ với sao Thủy (Mercury) (có thể gây ảnh hưởng tới cả hai cung này). Mercury là chủ tinh của antahkarana—chiếc cầu vồng—và cai quản việc xây dựng cây cầu đó.